Wat zegt je OEE écht?

Gepubliceerd op 10 juni 2025 om 21:48

Een praktische gids voor onderhouds- en productieteams

OEE (Overall Equipment Effectiveness) is intussen een ingeburgerd begrip in de industrie. Toch blijft het voor veel bedrijven een onbenut instrument. Het cijfer wordt berekend, ergens gerapporteerd… en dan? Vaak gebeurt er weinig of niets mee. Dat is zonde, want OEE kan net een zeer krachtig hulpmiddel zijn om processen te verbeteren, verliezen zichtbaar te maken én het onderhoud gerichter in te zetten.

In dit artikel leggen we niet alleen uit wat OEE is, maar ook hoe je het concreet inzet om storingen te analyseren, preventief onderhoud te versterken en betere beslissingen te nemen op vlak van werkvoorbereiding, engineering en investeringen.

Wat is OEE precies?

OEE staat voor Overall Equipment Effectiveness en is bedoeld om de effectiviteit van een productie-installatie te meten. Het geeft aan hoeveel procent van de geplande productietijd werkelijk “waarde toevoegend” is.

OEE is opgebouwd uit drie factoren:

  1. Beschikbaarheid

    • Tijdverlies door storingen, opstartvertragingen, materiaaltekorten, etc.

    • Formule: (geplande tijd – ongeplande stilstand) / geplande tijd

  2. Prestatie (snelheid)

    • Tijdverlies door trager draaien dan de norm

    • Formule: (aantal geproduceerde stuks × cyclustijd) / effectieve draaitijd

  3. Kwaliteit

    • Tijdverlies door afkeur of herwerkingen

    • Formule: goede stuks / totaal geproduceerde stuks

De drie factoren worden met elkaar vermenigvuldigd:
OEE = Beschikbaarheid × Prestatie × Kwaliteit

Een voorbeeld:

  • Beschikbaarheid = 90%

  • Prestatie = 85%

  • Kwaliteit = 95%
    ➡️ OEE = 0,90 × 0,85 × 0,95 = 72,6%


Wat is een “goede” OEE?

Dat hangt af van je sector, type installatie en bedrijfsdoelen.

  • Wereldklasse-productie (zoals in automotive) streeft naar OEE's van 85% of meer

  • Veel kmo’s in de maakindustrie schommelen rond 60–70%

  • Alles onder de 50% wijst op structurele verliezen

Belangrijker dan het absolute cijfer is wat je eruit leert. Waar verlies je het meest? Wat is vermijdbaar? Wat is aanvaardbaar?


Veelgemaakte fouten bij het werken met OEE

Bij SRK Services merken we bij klanten vaak dezelfde valkuilen op:

1. Slechte registratie van stilstanden

Als alle verliezen onder één knop “stilstand” geboekt worden, weet je nog niets. Je mist dan detail over oorzaken (mechanisch defect? wachten op operator? geen materiaal?).

👉 Tip: Maak duidelijke, afgelijnde stilstandcodes. Houd het bruikbaar én werkbaar voor operatoren.


2. Te veel focus op het totaalcijfer

Een OEE van 70% lijkt acceptabel, maar misschien zit 90% van het verlies in snelheid — een indicatie van slijtage, verkeerde parameters of onderbezetting.

👉 Tip: Analyseer de drie OEE-componenten apart én bekijk de trend per lijn, ploeg of product.


3. Gebrek aan betrokkenheid van de werkvloer

Als operatoren of techniekers het nut van OEE niet inzien, wordt de data onbetrouwbaar of onvolledig ingegeven.

👉 Tip: Betrek de werkvloer actief. Toon dat hun input leidt tot verbeteracties — en geef feedback over resultaten.


4. Geen vertaling naar actie

Een mooie grafiek of dashboard verandert niets als er geen concrete opvolging gebeurt.

👉 Tip: Plan elke maand een kort overleg met productie en onderhoud waarin stilstanden en verliezen besproken worden. Zoek samen naar quick wins.


Wat kan je met OEE in de praktijk?

Hier zijn 5 manieren waarop wij OEE actief inzetten bij klanten:


1. Storingsanalyse opzetten

Door storingsdata uit OEE te combineren met onderhoudslogboeken, identificeren we terugkerende problemen. Vaak blijkt 80% van de stilstanden uit slechts 20% van de oorzaken te komen (Pareto).

➡️ Resultaat: gerichtere onderhoudsacties, aangepaste wisselstukkenvoorraad, of investeringsvoorstellen met data-onderbouw.


2. Werkvoorbereiding versterken

OEE helpt prioriteiten bepalen: waar verlies je het meest rendement? Welke lijn verdient extra aandacht qua voorbereiding, tooling of visuele controle?

➡️ Resultaat: verhoogde betrouwbaarheid van kritieke installaties, betere planning van preventieve taken.


3. Training en werkmethodes verbeteren

Als een lijn structureel trager draait dan verwacht, zit het probleem soms in de bediening, het wisselen van onderdelen of de afstelling.

➡️ Resultaat: aangepaste instructies, opleidingen of standaardisatie van werkwijzen.


4. Onderhoudsplannen bijsturen

Veel preventief onderhoud gebeurt “om de zoveel tijd”, zonder feedback uit de praktijk. OEE-data tonen wanneer onderhoud écht impact heeft.

➡️ Resultaat: onderhoud dat afgestemd is op reëel gebruik en storingshistoriek.


5. Bewezen impact tonen aan management

OEE biedt een objectieve manier om de ROI van verbeteracties aan te tonen: na ingrepen zie je stijging van beschikbaarheid of snelheid.

➡️ Resultaat: meer draagvlak voor investeringen in onderhoud, upgrades of opleidingen.


Tot slot: OEE als brug tussen productie en techniek

OEE hoeft geen complex IT-project te zijn. Zelfs met Excel of een eenvoudig CMMS kun je al veel inzicht krijgen. Het belangrijkste is: gebruik het als dialooginstrument tussen productie, techniek en engineering.

Bij SRK Services helpen we bedrijven niet alleen bij het meten van OEE, maar vooral bij de praktische toepassing:

  • Analyse van stilstanden

  • Inrichten van storingslogboeken

  • Hertekenen van onderhoudsplannen

  • Werkvoorbereiding en spare partsbeheer

  • Technische ondersteuning op de werkvloer

Wil je meer halen uit je OEE-gegevens? Contacteer ons. We kijken graag met je mee op locatie en denken oplossingsgericht, met twee voeten in de praktijk.